Płyn do instalacji CO: Wybór, Właściwości i Znaczenie dla Systemu Grzewczego

Zimą, gdy temperatura spada poniżej zera, komfort termiczny w naszych domach staje się priorytetem. Jednak co chroni instalację grzewczą przed zniszczeniem w obliczu mrozu? Odpowiedź kryje się w specyficznym medium, które wypełnia rury i grzejniki. To Płyn do instalacji CO, który pełni rolę nie tylko efektywnego nośnika ciepła, ale przede wszystkim strażnika systemu przed procesami korozji, powstawaniem osadów i, co kluczowe, przed zamarznięciem.

Zanim zagłębimy się w specyfikę i rodzaje tego kluczowego elementu każdej nowoczesnej instalacji grzewczej, warto przyjrzeć się bliżej jego podstawowym parametrom. Choć dostarczone dane są jedynie wycinkiem pełnej specyfikacji, rysują obraz medium o jasno zdefiniowanych właściwościach i przeznaczeniu. Przyjrzyjmy się temu w syntetycznej formie.

Te bazowe informacje rzucają światło na to, że mówimy o zaawansowanej substancji, której dobór nie jest przypadkowy. Jest to ciecz celowo zaprojektowana do pracy w wymagającym środowisku rur i grzejników. Jej skład chemiczny to wynik lat badań nad optymalnym balansem między efektywnością transferu ciepła a długoterminową ochroną metalowych elementów. Przytoczone dane, choć ogólne, pokazują specyfikę produktu, który różni się od zwykłej wody właśnie przez te kluczowe dodatki i bazę glikolową, która całkowicie zmienia jego właściwości w niskich temperaturach.

Rodzaje płynów do instalacji CO: Glikol i inne

Gdy mowa o płynach do instalacji grzewczych, najczęściej na myśl przychodzi glikol. Stanowi on bazę dla większości specjalistycznych płynów obiegowych stosowanych w ogrzewaniu czy chłodnictwie. Jednak samo pojęcie "glikol" wymaga doprecyzowania, gdyż pod tą nazwą kryją się substancje o nieco odmiennych właściwościach i zastosowaniach, a w instalacjach CO prym wiedzie zazwyczaj jeden konkretny typ.

Podstawowym rodzajem stosowanym w instalacjach centralnego ogrzewania, szczególnie tam, gdzie nie ma bezpośredniego ryzyka kontaktu płynu z żywnością czy organizmami żywymi, jest płyn na bazie glikolu mono etylenowego. Ten typ glikolu charakteryzuje się doskonałymi właściwościami termicznymi i jest generalnie bardziej kosztowo efektywny w produkcji, co przekłada się na cenę finalnego produktu.

Przykładowy skład takiego płynu, często zawierający około 35% glikolu etylenowego w połączeniu z wodą demineralizowaną, jest zoptymalizowany do osiągnięcia określonej temperatury zamarzania, typowo na poziomie -20°C. Proporcja glikolu do wody jest kluczowa i ściśle zależy od pożądanego punktu krzepnięcia – im więcej glikolu, tym niższa temperatura zamarzania, ale jednocześnie zmieniają się też inne parametry, jak lepkość czy ciepło właściwe.

Woda używana do rozcieńczania glikolu w gotowych płynach to zawsze woda demineralizowana. Ma to fundamentalne znaczenie. Twarda woda z kranu zawiera minerały, które mogłyby reagować z glikolem lub inhibitorami, a co gorsza, odkładać się w systemie w postaci kamienia kotłowego, drastycznie zmniejszając jego efektywność i prowadząc do awarii. Użycie wody demineralizowanej eliminuje to ryzyko u źródła.

Kolejnym niezbędnym składnikiem tych płynów są inhibitory korozji. Sama mieszanina glikolu z wodą, choć zapobiega zamarzaniu, może przyspieszać procesy korozyjne w kontakcie z różnymi metalami obecnymi w instalacji (stal, miedź, aluminium). Inhibitory tworzą ochronną warstwę na wewnętrznych powierzchniach rur i grzejników, zapobiegając rdzewieniu i degradacji materiałów. Są jak tarcza ochronna dla całego systemu, która cicho wykonuje swoją pracę, przedłużając jego żywotność o lata.

Oprócz inhibitorów, w składzie znajdziemy też bufory pH, które utrzymują odpowiedni poziom kwasowości/zasadowości płynu. Płyn powinien mieć lekko zasadowe pH (zazwyczaj w zakresie 7.5-8.5), co dodatkowo wspomaga działanie inhibitorów korozji. Zmiana pH płynu w trakcie eksploatacji jest jednym z sygnałów, że płyn traci swoje właściwości ochronne i wymaga wymiany. Barwnik, choć wydaje się tylko dodatkiem wizualnym, pełni praktyczną funkcję – ułatwia identyfikację płynu w instalacji i pozwala szybko zauważyć ewentualne wycieki.

Wspomniana kompatybilność z innymi płynami na bazie glikolu etylenowego to ważna cecha. Oznacza to, że w wielu przypadkach można uzupełnić lub wymieszać płyny od różnych producentów, o ile wszystkie bazują na tym samym typie glikolu i posiadają zbliżony zestaw dodatków ochronnych. Zawsze jednak zaleca się sprawdzić specyfikację danego produktu i, w razie wątpliwości, unikać mieszania lub przynajmniej przetestować mieszaninę w małej próbce, by upewnić się, że nie zajdzie niepożądana reakcja chemiczna czy wytrącenie osadów. Ignorowanie tej zasady może prowadzić do stworzenia "chemicznego koktajlu", który więcej zaszkodzi niż pomoże.

Obok glikolu etylenowego, w instalacjach grzewczych (choć rzadziej w typowych instalacjach CO w budynkach mieszkalnych, częściej w specyficznych zastosowaniach jak pompy ciepła czy układy solarne) stosuje się płyny na bazie glikolu propylenowego. Kluczowa różnica polega na niższej toksyczności glikolu propylenowego. Gdziekolwiek istnieje potencjalne ryzyko, choćby przypadkowego, kontaktu płynu z żywnością, wodą pitną, czy środowiskiem, które mogłoby być zagrożone w przypadku wycieku (np. w obiektach przemysłu spożywczego), stosowanie glikolu propylenowego jest często wymogiem sanitarnym i prawnym. Choć droższy i charakteryzujący się nieco innymi parametrami cieplnymi (wyższa lepkość, niższe ciepło właściwe w porównaniu do glikolu etylenowego przy tym samym punkcie krzepnięcia), jego bezpieczeństwo biologiczne stawia go na pierwszym miejscu w wielu wrażliwych aplikacjach.

Ciekawostką jest, że historycznie próbowano stosować inne substancje jako nośniki ciepła lub dodatki przeciw zamarzaniu, jak np. sole czy alkohole. Jednak sole często przyspieszały korozję, a alkohole (jak metanol czy etanol) są łatwopalne, parują, mają intensywny zapach i są toksyczne. Glikole okazały się znacznie bardziej stabilnym, bezpiecznym i efektywnym rozwiązaniem do długotrwałej pracy w zamkniętych układach.

Reasumując ten aspekt, wybór rodzaju glikolu jest podyktowany przede wszystkim środowiskiem pracy instalacji i wymogami bezpieczeństwa. Glikol etylenowy dominuje w standardowych systemach grzewczych i przemysłowych ze względu na korzystny bilans ceny i parametrów, podczas gdy glikol propylenowy jest zarezerwowany dla aplikacji wymagających najwyższego bezpieczeństwa biologicznego, choćby kosztem nieco wyższych kosztów zakupu i potencjalnie subtelnie innej charakterystyki pracy w skrajnych warunkach.

Kluczowe właściwości płynu do CO: Ochrona przed zamarzaniem i korozją

Zrozumienie fundamentalnych właściwości płynu do instalacji CO jest kluczowe dla docenienia jego roli i podejmowania świadomych decyzji dotyczących jego wyboru i utrzymania. To nie jest po prostu "woda z czymś", to inżynierskie medium o starannie zbilansowanych cechach, które muszą współpracować, aby zapewnić długowieczność i efektywność systemu grzewczego.

Najbardziej oczywistą i często pierwszą wymienianą właściwością jest ochrona przed zamarzaniem. Woda, doskonały nośnik ciepła, ma zasadniczą wadę w klimacie, gdzie temperatura spada poniżej zera – zamarza, a co gorsza, zwiększa wtedy swoją objętość o około 9%. Ta ekspansja potrafi rozsadzić rury, uszkodzić grzejniki, pompy, zawory, a nawet kocioł. Płyn do instalacji CO na bazie glikolu obniża temperaturę krzepnięcia mieszaniny, zapobiegając tym katastrofalnym skutkom. Na przykład, wspomniane 35% stężenie glikolu etylenowego zapewnia bezpieczeństwo instalacji nawet przy -20°C, co dla większości polskich lokalizacji stanowi wystarczający margines bezpieczeństwa nawet w najsurowsze zimy. Co ciekawe, poniżej temperatury krzepnięcia płyn ten nie zamarza "na kość" jak lód, lecz przyjmuje konsystencję papki, co dodatkowo minimalizuje ryzyko uszkodzeń spowodowanych zmianą objętości.

Równie, a w perspektywie długoterminowej może nawet ważniejszą właściwością, jest ochrona przed korozją. Instalacje grzewcze zbudowane są z różnych metali: stalowych grzejników i rur, miedzianych elementów kotła i kształtek, mosiężnych zaworów, a niekiedy także aluminiowych grzejników. Te różne metale w kontakcie z wodą (szczególnie zawierającą rozpuszczony tlen) mogą tworzyć ogniwa elektrochemiczne, przyspieszając proces rdzewienia i korozji. Korozja nie tylko niszczy elementy instalacji, prowadząc do wycieków, ale także generuje osady w postaci tlenków metali (muł), które zatykają filtry, zawory, a nawet potrafią spowolnić przepływ w rurach.

Inhibitory korozji zawarte w płynie tworzą na wewnętrznych powierzchniach metalowych rur i komponentów cienką, pasywującą warstwę. Ta bariera izoluje metal od agresywnego środowiska i przerywa procesy elektrochemiczne odpowiedzialne za rdzewienie. Skuteczność tych inhibitorów jest kluczowa i różni się w zależności od jakości i składu płynu. Dobry płyn zapewnia kompleksową ochronę przed korozją i powstawaniem osadów, działając na szerokie spektrum metali. Jest to inwestycja w przyszłość systemu, znacznie tańsza niż usuwanie skutków korozji czy wymiana zniszczonych elementów.

Kolejną istotną cechą są niższe opory przepływu i wynikająca z nich wyższa wydajność systemu. Mieszanina glikolu z wodą ma co prawda zazwyczaj wyższą lepkość niż sama woda (szczególnie w niższych temperaturach), co w teorii mogłoby zwiększać opory. Jednak nowoczesne płyny są formułowane w taki sposób, aby minimalizować ten efekt. Co więcej, dzięki ochronie przed osadami i korozją, wewnętrzne powierzchnie rur pozostają gładkie i czyste przez cały okres eksploatacji. W systemie wypełnionym "zwykłą" wodą z kranu, osady i rdza mogą dramatycznie zwiększyć tarcie, spowalniając przepływ i zmuszając pompę do cięższej pracy, co z kolei zwiększa zużycie energii elektrycznej. Płyn grzewczy utrzymuje system w optymalnym stanie, co przekłada się na niższe zużycie prądu przez pompę i lepsze oddawanie ciepła przez grzejniki – czyli na realne oszczędności eksploatacyjne. To jest ten cichy wpływ na nasz portfel, którego często nie dostrzegamy na co dzień, ale który sumuje się latami.

Inne ważne właściwości to stabilność termiczna i chemiczna. Płyn powinien być stabilny w szerokim zakresie temperatur pracy typowym dla instalacji CO, od kilku stopni Celsjusza w trybie oszczędnościowym po 70-80°C w pełnym cyklu grzewczym. Płyny do kolektorów słonecznych muszą być stabilne nawet powyżej 150°C! Degradacja termiczna lub chemiczna płynu prowadzi do rozpadu glikolu, powstawania kwasowych produktów rozpadu (które niszczą system), utraty właściwości antykorozyjnych i spadku efektywności termicznej. Stąd wspomniany okres ważności produktu w opakowaniu (np. 60 miesięcy) oraz konieczność monitorowania stanu płynu pracującego w instalacji.

Podsumowując, kluczowe właściwości płynu do CO wykraczają daleko poza proste zapobieganie zamarzaniu. To kompleksowa ochrona fizykochemiczna instalacji, która przekłada się bezpośrednio na jej trwałość, niezawodność, efektywność energetyczną i finalnie na komfort użytkowania oraz koszty ogrzewania. Inwestycja w dobry płyn to jak wykupienie polisy ubezpieczeniowej dla jednego z najważniejszych systemów w naszym domu.

Czynniki decydujące o wyborze płynu do instalacji CO

Wybór odpowiedniego płynu do instalacji centralnego ogrzewania to decyzja, która wymaga analizy kilku kluczowych czynników. Ignorując te aspekty, ryzykujemy nie tylko niższą efektywność systemu, ale przede wszystkim poważne uszkodzenia i skrócenie jego żywotności. To trochę jak dobieranie paliwa do samochodu – wlanie złego typu może skończyć się katastrofą, podczas gdy użycie właściwego zapewnia płynną i bezproblemową jazdę przez lata.

Pierwszym i podstawowym czynnikiem są wymagania instalacji i jej charakterystyka. Inne parametry są kluczowe dla tradycyjnej instalacji z grzejnikami stalowymi, a inne dla systemu ogrzewania podłogowego czy instalacji z nowoczesnym kotłem kondensacyjnym, w którym niższe temperatury pracy mogą sprzyjać innym procesom chemicznym. W przypadku kolektorów słonecznych wymagana jest znacznie wyższa odporność na temperaturę (do 150-200°C w stanie stagnacji), co eliminuje standardowe płyny do CO na bazie etylenowej i wymaga specjalistycznych formulacji glikolu propylenowego lub mieszanek glikolu z innymi dodatkami.

Środowisko aplikacji to kolejny krytyczny aspekt. Jak już wspomniano, tam, gdzie istnieje jakiekolwiek ryzyko kontaktu płynu z wodą pitną, żywnością czy paszami dla zwierząt (np. w obiektach rolniczych, przemyśle spożywczym, systemach geotermalnych wykorzystujących wymienniki gruntowe w pobliżu ujęć wody), bezwzględnie należy zastosować płyn na bazie glikolu propylenowego. Jest on znacznie mniej toksyczny niż glikol etylenowy, choć zazwyczaj droższy i charakteryzuje się nieco innymi właściwościami fizycznymi.

Poziom ochrony przed zamarzaniem jest ściśle związany z lokalizacją budynku i najniższymi spodziewanymi temperaturami zewnętrznymi. Płyny są dostępne w różnych stężeniach lub jako koncentraty do rozcieńczenia z wodą demineralizowaną do pożądanego punktu krzepnięcia. Typowe stężenia dla Europy Środkowej zapewniające ochronę do -15°C, -20°C, -25°C, a nawet -35°C. Wybór zbyt wysokiego stężenia "na wszelki wypadek" nie jest optymalny – nadmierna ilość glikolu zwiększa lepkość płynu, obniża jego ciepło właściwe (potrzebuje więcej energii do transportu tej samej ilości ciepła) i podnosi koszty zakupu, bez wymiernych korzyści, jeśli i tak temperatura nigdy nie spadnie poniżej założonego minimum. Na przykład, aby uzyskać ochronę do -25°C, potrzebne jest około 40% glikolu etylenowego, podczas gdy -15°C można osiągnąć przy ~30%. Każdy dodatkowy procent glikolu to koszt.

Właściwości antykorozyjne i kompatybilność materiałowa to fundamentalny aspekt, choć często pomijany. Nie każdy płyn równie dobrze chroni wszystkie rodzaje metali użyte w instalacji. Instalacje z elementami aluminiowymi (np. popularnymi grzejnikami) wymagają płynu zawierającego specjalne inhibitory chroniące aluminium, które jest bardziej podatne na korozję w niektórych warunkach niż stal czy miedź. Producent płynu zawsze określa, z jakimi materiałami jest on kompatybilny. Użycie niewłaściwego płynu może doprowadzić do szybkiej degradacji elementów aluminiowych lub innych, co widzieliśmy w studium przypadku z instalacją w pewnym biurowcu, gdzie zastosowano standardowy płyn zamiast dedykowanego do aluminium, skutkującym uszkodzeniami grzejników w zaledwie kilka sezonów grzewczych. Wybierając płyn, upewnij się, że na etykiecie lub w karcie produktu widnieje informacja o kompatybilności ze wszystkimi materiałami Twojej instalacji.

Wspomniana w danych potrzeba "wysokiej wydajności" oraz dążenie do "niższych oporów przepływu" i "obniżenia kosztów eksploatacyjnych" również kierują wyborem. Nowoczesne płyny są projektowane tak, aby minimalizować spadek sprawności termicznej systemu spowodowany użyciem medium o innych właściwościach niż woda. Niektóre formulacje mają zoptymalizowaną lepkość dla lepszej cyrkulacji lub zawierają dodatki zwiększające przewodnictwo cieplne (choć wpływ tych ostatnich bywa dyskusyjny). Dłuższa żywotność płynu (utrzymywanie właściwości ochronnych przez wiele lat, często 5-10 lat) również przekłada się na niższe koszty eksploatacji, ograniczając częstotliwość drogiej wymiany.

Nie można zapominać o renomie producenta i certyfikatach. Płyn do instalacji grzewczej to produkt specjalistyczny. Wybierając produkt od znanego, zaufanego dostawcy, mamy większą pewność co do jego deklarowanych właściwości, jakości użytych inhibitorów i zgodności z normami. Warto sprawdzić, czy płyn posiada stosowne atesty i rekomendacje, zwłaszcza jeśli instalacja objęta jest gwarancją producenta kotła lub innych kluczowych komponentów – czasami producenci urządzeń grzewczych rekomendują lub wymagają stosowania płynów o określonej specyfikacji.

Analiza tych wszystkich czynników prowadzi do wyboru optymalnego rozwiązania dla danej, konkretnej instalacji. Nie ma jednego "najlepszego" płynu dla każdego. Idealne rozwiązanie to takie, które najlepiej odpowiada na unikalne potrzeby i warunki pracy naszego systemu, zapewniając maksymalną ochronę i efektywność przez długie lata. To inwestycja w spokój ducha i bezpieczeństwo domowego ciepła, a nie tylko koszt zakupu kolorowej cieczy w kanistrze.

Napełnianie i wymiana płynu w instalacji grzewczej

Choć szczegółowe dane dotyczące procedur napełniania i wymiany płynu w instalacji grzewczej nie zostały bezpośrednio przedstawione w dostarczonym materiale, samo zagadnienie jest niezwykle istotne z punktu widzenia eksploatacji każdego systemu, który wykorzystuje specjalistyczny płyn obiegowy. To moment, w którym teoria spotyka się z praktyką, a poprawność wykonania prac decyduje o skuteczności działania medium i trwałości całej instalacji.

Proces napełniania instalacji płynem nie jest trywialny i wymaga szczególnej staranności. Kluczowym celem jest szczelne wypełnienie całego systemu medium roboczym przy jednoczesnym usunięciu całego powietrza. Obecność pęcherzyków powietrza w rurach powoduje uciążliwe szumy, utrudnia równomierne rozprowadzanie ciepła (tzw. zimne grzejniki), a co najważniejsze, dostarcza tlen, który jest głównym sprawcą korozji metalowych elementów, nawet jeśli płyn zawiera inhibitory.

Procedura zazwyczaj obejmuje podłączenie specjalnej pompy (ręcznej lub elektrycznej) do odpowiednich króćców w instalacji – często do spustu na kotle lub najniżej położonym punkcie systemu, a napełnianie odbywa się "pod prąd", wypychając powietrze w kierunku odpowietrzników umieszczonych w najwyższych punktach instalacji (np. na grzejnikach lub pionach). Stopniowe otwieranie i zamykanie odpowietrzników w miarę postępu napełniania pozwala na skuteczne usunięcie uwięzionego powietrza.

Ważne jest również uzyskanie i utrzymanie odpowiedniego ciśnienia w układzie po jego napełnieniu. Zbyt niskie ciśnienie może skutkować problemami z cyrkulacją, zbyt wysokie – może obciążać elementy instalacji. Typowe ciśnienie dla domowych instalacji zamkniętych to zazwyczaj 1.5 do 2.5 bara, mierzone na zimnej instalacji. Płyn grzewczy, tak jak woda, zmienia swoją objętość wraz z temperaturą, więc w miarę nagrzewania się systemu ciśnienie wzrośnie. Do kompensacji tych zmian służy naczynie wzbiorcze, którego prawidłowe ciśnienie wstępne i pojemność są kluczowe dla stabilności parametrów pracy układu.

Co z wymianą płynu? Chociaż płyny do instalacji CO zawierające inhibitory korozji są zaprojektowane do długotrwałej pracy, nie są wieczne. Inhibitory zużywają się w czasie, tracąc swoje właściwości ochronne. Żywotność płynu zależy od jego jakości, warunków pracy instalacji (temperatura, obecność powietrza), a także od ilości wymienianego tlenu (np. w układach otwartych lub często odpowietrzanych). Producenci płynów zazwyczaj podają rekomendowany okres wymiany, często wynoszący od 5 do 10 lat dla standardowych instalacji zamkniętych. To jak z olejem w silniku samochodu – nawet najlepszy olej z czasem traci swoje właściwości i wymaga wymiany.

Sygnały wskazujące na konieczność wymiany płynu mogą być różne. Do najczęstszych należą: zmiana koloru płynu (np. na ciemnobrązowy lub czarny, świadcząca o intensywnej korozji), wytrącanie się osadów, spadek pH poniżej zalecanego poziomu (np. poniżej 7.0), a także pomiar punktu krzepnięcia – jeśli okaże się, że płyn zamarza w temperaturze wyższej niż początkowo założono, oznacza to, że glikol uległ degradacji lub rozcieńczeniu.

Proces wymiany płynu zaczyna się od jego spuszczenia z instalacji. Zużyty płyn grzewczy, ze względu na zawartość glikolu i ewentualnych produktów korozji, jest odpadem chemicznym i nie wolno wylewać go do kanalizacji czy na grunt. Wymaga on odpowiedniej utylizacji, np. przez specjalistyczne firmy zajmujące się odbiorami odpadów niebezpiecznych. Następnie instalację zaleca się przepłukać czystą wodą demineralizowaną, a w przypadku silnego zabrudzenia lub osadów – użyć specjalistycznych preparatów do czyszczenia instalacji, a po nich ponownie płukać, aż woda będzie czysta. Dopiero na tak przygotowaną instalację można podać nowy płyn.

Wykonanie tych czynności prawidłowo wymaga odpowiedniej wiedzy, narzędzi i, szczerze mówiąc, trochę doświadczenia. Wielu właścicieli domów zleca te prace wykwalifikowanym hydraulikom lub serwisantom instalacji grzewczych. Profesjonalne firmy dysponują nie tylko wiedzą o procedurach specyficznych dla różnych typów instalacji, ale także specjalistycznym sprzętem, jak pompy do napełniania z odpowietrzaniem czy analizatory płynów pozwalające ocenić ich stan. Koszt takiej usługi jest zróżnicowany, zależąc od wielkości i skomplikowania instalacji, ale zazwyczaj obejmuje również cenę płynu. Może to być kwota od kilkuset do kilku tysięcy złotych dla typowego domu jednorodzinnego, w zależności od objętości systemu (standardowy system dla domu 150-200 m2 może mieć objętość około 100-150 litrów).

Pamiętajmy, że prawidłowe napełnienie i regularna wymiana płynu to inwestycja w bezawaryjną i efektywną pracę instalacji grzewczej przez wiele lat. Zaniedbanie tych czynności może prowadzić do kosztownych w skutkach awarii, takich jak uszkodzenie kotła, pompy, pęknięcia rur czy konieczność wymiany grzejników – a to są koszty wielokrotnie wyższe niż koszt regularnej wymiany płynu i profesjonalnego serwisu.

Na koniec, w kontekście wyboru płynu, warto też zwrócić uwagę na sposób jego zakupu i przechowywania. Płyn jest dostępny w różnych pojemnościach – od małych kanistrów 5L lub 10L, przez większe 20L, aż po beczki 200L, w zależności od potrzeb i skali instalacji. Przechowywać go należy zgodnie z zaleceniami producenta, zazwyczaj w szczelnie zamkniętych pojemnikach, w suchym miejscu o umiarkowanej temperaturze. Data ważności płynu w oryginalnym opakowaniu (np. wspomniane 60 miesięcy) oznacza, że zachowuje on pełne deklarowane właściwości, o ile nie został otwarty lub był przechowywany w niewłaściwych warunkach. Płyn raz wprowadzony do instalacji zaczyna "pracować" i jego żywotność liczy się od momentu napełnienia, a nie od daty produkcji.

Poniższy wykres przedstawia poglądowy związek między stężeniem glikolu etylenowego w wodzie a temperaturą krzepnięcia mieszaniny. Pokazuje, jak kluczowe jest precyzyjne dobranie proporcji do potrzeb instalacji.